Voorlichting aan werknemers: wat moet je weten als werkgever?

Voorlichting aan werknemers is een belangrijk middel om veilig te kunnen werken met gevaarlijke stoffen. Het helpt om risico’s te beperken en medewerkers te beschermen. Maar let op: het is niet alleen belangrijk, het is ook wettelijk verplicht! De Nederlandse Arbreidsinspectie (NLA) heeft dit ook als focus voor het komende jaar. Het is dan ook belangrijk om nu actie te ondernemen en ervoor te zorgen dat dit goed geregeld is bij uw bedrijf.

In dit artikel leggen we uit wat de wet hierover zegt en waar je als werkgever op moet letten. We richten ons vooral op voorlichting over gevaarlijke stoffen en biologische agentia.

Wat zegt de wet?

In Artikel 8 van de Arbeidsomstandighedenwet staat dat je als werkgever verplicht bent om:

• Werknemers goed te informeren over de werkzaamheden en de bijbehorende risico’s;
• Uit te leggen hoe je bedrijf wordt ondersteund door een veiligheidsdeskundige;
• Voorlichting te geven over persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), als die nodig zijn;
• Medewerkers duidelijk te maken wat hun taken en verantwoordelijkheden zijn;
• In de gaten te houden of instructies en regels goed worden nageleefd;
• Extra aandacht te besteden aan jonge werknemers onder de 18 jaar.

Deze regels vormen de basis van goede voorlichting. In het Arbeidsomstandighedenbesluit worden deze eisen verder uitgewerkt.

Specifieke regels voor gevaarlijke stoffen

Werk je met gevaarlijke stoffen? Dan moet je medewerkers ook informeren over:

• De uitkomsten van de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E);
• De maatregelen die zijn genomen om blootstelling te voorkomen of te beperken;
• Hoe je brand en incidenten probeert te voorkomen.

In Artikel 4.10d van het Arbobesluit staat dat je bij deze voorlichting ook aandacht moet besteden aan:

• De mogelijke gevaren voor de gezondheid;
• Hoe en waar mensen aan de stof worden blootgesteld;
• De grenswaarden voor blootstelling;
• Welke beschermende maatregelen worden gebruikt;
• Wat je moet doen bij incidenten;
• Hygiënemaatregelen;
• Het gebruik van de juiste PBM’s.

De voorlichting moet worden aangepast aan de uitkomsten van de RI&E, en moet worden bijgewerkt als de situatie verandert.

Extra eisen bij CMR-stoffen

Bij stoffen die kankerverwekkend, mutageen of schadelijk voor de voortplanting zijn (CMR-stoffen), gelden extra regels:

• Werknemers moeten minstens één keer per jaar voorlichting krijgen over de genomen maatregelen;
• Bij blootstelling aan asbest moet er ook uitleg zijn over de gevaren, de luchtmetingen en de grenswaarden.

Specifieke groepen: extra aandacht nodig

Voor sommige groepen werknemers gelden extra regels. Bijvoorbeeld:

• Werknemers die werken aan leidingen of reservoirs met gevaarlijke stoffen;
• Jeugdige werknemers;
• Zwangere werknemers of vrouwen die borstvoeding geven.

Als werkgever ben je dus verplicht om verschillende groepen werknemers extra goed te informeren.

Hoe geef je goede voorlichting?

De wet schrijft niet precies voor hoe je de voorlichting moet geven. Je mag dus zelf bepalen hoe vaak je dit doet en in welke vorm (behalve bij CMR-stoffen, daar geldt wel een verplichte jaarlijkse voorlichting).

Belangrijk is wel dat de voorlichting:

• Aansluit op de risico’s binnen jouw bedrijf;
• Begrijpelijk is voor álle medewerkers;
• Herhaald wordt als één keer niet genoeg is om alles goed uit te leggen.

In de praktijk zien we dat veel bedrijven hiermee worstelen. Daarom delen wij graag onze kennis en ervaring.

Taalgebruik en taalniveau: onmisbaar voor goede voorlichting

In veel bedrijven is Nederlands de voertaal, maar door arbeidsmigratie worden er steeds meer andere talen gesproken op de werkvloer. Als medewerkers geen of weinig Nederlands spreken, moet je de voorlichting dus ook in andere talen kunnen geven.

Daarnaast is het taalniveau belangrijk. Ongeveer 18% van de Nederlanders is laaggeletterd (vergelijkbaar met taalniveau A1 of A2). In sommige sectoren ligt dit percentage nog hoger.

Veel bedrijven geven voorlichting op een te hoog taalniveau. Het gevolg? Medewerkers begrijpen de informatie niet goed en leren er te weinig van. Daarmee loop je als werkgever risico’s.

Tip: laat het taalniveau binnen je organisatie testen. Steeds meer bedrijven doen dit, bijvoorbeeld als vast onderdeel van de sollicitatieprocedure.

Voorlichting op maat

Goede voorlichting is altijd op maat gemaakt. Denk aan:

• Informatie afgestemd op de risico’s uit de RI&E;
• Begrijpelijke taal, op het juiste taalniveau;
• Voorlichting in meerdere talen;
• Gebruik van visuele middelen en praktijkvoorbeelden.

Meer weten of vragen?

Heb je hulp nodig bij het ontwikkelen van duidelijke voorlichting voor jouw medewerkers? Wij maken voorlichting op maat, zowel fysiek, online als via e-learning. Neem vooral contact met ons op via info@paltrock.com of bel naar 030-2520345.

Via onze Academy en opleidingen kunt u meer leren over veiligheid en gezondheid op de werkvloer.
Volg ons ook via LinkedIn om op de hoogte te blijven van alle ontwikkelingen!